W związku z wprowadzeniem nowych przepisów, które weszły w życie 19 marca 2025 roku, dotyczących dodatkowego urlopu macierzyńskiego dla rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie lub wymagających długotrwałej hospitalizacji (Ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2024 r., poz. 1871), pojawiły się pewne wątpliwości dotyczące zasad jego przyznawania i wykorzystania.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na kilka z tych kwestii w swoich stanowiskach z lutego 2025 roku:

1. Czy uzupełniający urlop przysługuje ojcu tylko wtedy, gdy matka dziecka miała prawo do urlopu macierzyńskiego, lub gdy jako zleceniobiorca lub przedsiębiorca pobierała zasiłek macierzyński? Czy w przypadku, gdy matka jest nieubezpieczona, ojciec nie może skorzystać z tego urlopu?

   Jak wskazało Ministerstwo w stanowisku z 13 lutego 2025 roku, uzupełniający urlop macierzyński jest ściśle związany z urlopem macierzyńskim. Jeśli matka nie miała prawa do urlopu macierzyńskiego, np. z powodu braku zatrudnienia, ojciec nie może skorzystać z uzupełniającego urlopu. Jednak by uniknąć dyskryminacji osób niezatrudnionych wprowadzono zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych, które umożliwiają osobom nieubezpieczonym i niezatrudnionym korzystanie z wydłużonego świadczenia rodzicielskiego przez czas hospitalizacji dziecka, na zasadach podobnych do urlopu macierzyńskiego.

2. Czy możliwe jest jednoczesne korzystanie przez obojga rodziców z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego?

   Zgodnie z odpowiedzią MRPiPS z 13 lutego 2025 roku, ojciec dziecka może korzystać z urlopu rodzicielskiego w czasie, gdy matka korzysta z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Urlop rodzicielski musi być udzielony w jednej części lub w maksymalnie pięciu częściach i zakończyć się do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

3. Czy rodzice mogą ubiegać się o krótszy okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego niż ten wskazany w zaświadczeniu lekarskim o hospitalizacji dziecka?

   MRPiPS potwierdziło, że rodzic może wnioskować o krótszy okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, niż ten określony w zaświadczeniu lekarskim. Należy jednak pamiętać, że urlop ten musi być wykorzystany w jednej części, bez możliwości podziału.

4. Czy można zrezygnować z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego w dowolnym momencie?

   Ministerstwo potwierdziło, że pracownik może zrezygnować z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego w każdej chwili, składając stosowny wniosek do pracodawcy.

5. Czy złożenie wniosku o uzupełniający urlop macierzyński po terminie (21 dni przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego) oznacza, że pracodawca musi go odrzucić?

   Zgodnie z odpowiedzią MRPiPS z 13 marca 2025 roku, pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia wniosku, jeśli został złożony w terminie. Jeśli wniosek zostanie złożony po upływie terminu, pracodawca nie ma obowiązku jego uwzględnienia, co skutkuje brakiem możliwości wypłaty zasiłku macierzyńskiego za ten okres.