W dniu 22 lutego 2024 Główny Inspektorat Pracy roku wydał stanowisko (UNP:GIP-2448686, GIP-GBI.0701.3.2024.3) odpowiadając na pytanie czy pracownik niepełnosprawny, który otrzymał zgodę od lekarza medycyny pracy na pracę w godzinach nadliczbowych, może sam wycofać zgodę i nie pracować w nadgodzinach, czy musi uzyskać kolejne orzeczenie lekarskie.

Praca w nadgodzinach pracownika niepełnosprawnego wymaga spełnienia dwóch warunków, czyli złożenia wniosku przez pracownika oraz zgody lekarza medycyny pracy lub wyjątkowo lekarza prowadzącego pracownika. Ustawa z 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Z 2024 r, poz. 44) nie zawiera przepisów wskazujących, że pracownik posiadający orzeczenie o stopniu niepełnosprawności musi informować pracodawcę o posiadanym orzeczeniu. Dodatkowo korzystanie z z uprawnień pracowniczych przyznanych ww. ustawą jest przywilejem, a nie obowiązkiem pracownika, natomiast pracodawca, którego pracownik poinformuje o posiadanym orzeczeniu musi je uwzględnić planując pracę dla takiego pracownika.

Główny Inspektorat Pracy w swoim stanowisku (które okazało się bardzo propracownicze) wskazał, że to pracownik sam decyduje, czy chce odbyć badania mające na celu ocenę jego stanu zdrowia pod kątem dodatkowego obciążenia, jakim są nadgodziny. Nie ma przeszkód, by zgoda została przez pracownika wycofana w dowolnym momencie – przed wizytą lekarską lub po jej odbyciu i uzyskaniu zgody na wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych, a pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia wniosku pracownika. Ponieważ jest to uprawnienie pracownicze, to wycofanie zgody może nastąpić w każdym momencie i nie jest potrzebna w tym celu dodatkowa wizyta lekarska.

Ponieważ przepisy nie określają ani formy, ani postaci dokumentu, jakim jest wniosek pracownika, to w praktyce jest on najczęściej ustny i dlatego wielu pracodawców nie przechowuje w aktach osobowych wniosku papierowego czy elektronicznego. Dla celów dowodowych dobrą praktyką byłoby posiadanie wniosku w dokumentacji pracownika i ewentualnie kolejnego dokumentu stanowiącego wycofanie pierwszego wniosku.

Więcej o orzeczeniach o niepełnosprawności pisaliśmy tutaj: Nowe orzeczenie o niepełnosprawności a badania okresowe pracownika